لب ها در ایجاد زیبایی و جذابیت صورت ما نقش مهمی دارند و آینه تمام نمای سلامت عومی بدن به شمار می روند .یکی از مشکلات رایج پوستی در این ناحیه ایجاد لک تیره لب است که برطرف کردن و درمان این لک ها از علل شایع مراجعه به پزشک وکلینیک های زیبایی است. با توجه به آن که لب ها در مرکز صورت قرار داشته و کانون توجه می باشند ،سلامت و زیبایی آن ها تاثیر زیادی در شادابی و طراوت ظاهری صورت دارد . درمان های بی شماری وجود دارد که می تواند به کاهش و درمان این لک های تیره کمک نماید اما در نهایت بهتر است که به یک پزشک مراجعه کنید. در نوشتار امروز به بررسی علل ایجاد لک تیره لب ، روش های تشخیص و پیشگیری لکه های سیاه روی لب و معرفی روش های مفید برای درمان این عارضه بپردازیم.
لک تیره لب چیست؟
لک تیره لب یکی از مشکلات پوستی ایجاد شده در ناحیه لب هاست که اگر چه زیبایی لبان شما را خدشه دار می سازد اما در بیشتر موارد موضوعی ساده و قابل درمان می باشد .عوامل مختلفی می توانند در ایجاد لک های تیره بر روی لب تاثیر داشته باشند که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:
چه عواملی سبب بروز لک های تیره بر روی لب می شوند؟
عوامل زیادی هستند که موجب بروز و ایجاد لک تیره لب می شوند که در زیر به معرفی ۱۳ مورد از مهم ترین آن ها می پردازیم:
۱.کمبود ویتامین
متاسفانه همیشه در بیشتر بیماری های عمومی و یا پوستی ردی از کمبود ویتامین ها به چشم می خورد .کمبود ویتامین ها علی الخصوص کمبود ویتامین ب ۱۲یکی از اصلی ترین دلایل ایجاد لک تیره لب می باشد .با انجام یک آزمایش ساده خون و اندازه گیری میزان ویتامین ب ۱۲ در خون کمبود این ویتامین به سادگی قابل تشخیص بوده و با مصرف مکمل های این ویتامین(قرص ،آمپول ) یا مواد غذایی غنی از این ویتامین مانند (ماهی های چرب،گوشت قرمز،شیر،ماست،جگر،تخم مرغ،موز،قارچ و سبزیجات برگ سبز) این مشکل به سادگی قابل حل شدن می باشد .
۲.کم آبی
کم آبی نیز یکی دیگر از علل بروز بیشتر مشکلات پوستی و تیرگی لب ها می باشد .علاوه بر آن کم آبی می تواند سلامتی و زیبایی کلی بدن را به خطر انداخته و تهدیدی بزرگ برای زندگی فرد به شمار رود .کمبود آب در رژیم غذایی می تواند پوست و لب ها را متورم و تحریک کرده و منجر به خشکی لب،پوسته پوسته شدن پوست لب و ایجاد تغییر در رنگ لب شود .برای رفع این مشکل نیز مصرف آب فراوان و سایر مایعات را در طی روز را فراموش نکنید تا از این طریق مشکل کمبود آب بدن و عوارض مخرب ناشی از آن را به سرعت درمان کرده و از بین ببرید . اما چطور میزان آب مورد نیاز روزانه مان را محاسبه کنیم؟ بهتر است بدانید میزان آب کافی برای هیدراته نمودن روزانه بدن شما از طریق فرمولی بسیار ساده به دست می آید .کافی است تا شما عدد وزن خود بر حسب کیلوگرم را ضربدر در عدد سنتان کرده و سپس حاصل را تقسیم بر عدد ۲۸.۳ نمایید .اکنون عدد بدست آمده میزان آب مورد نیاز روزانه شما را بر حسب میلی‌گرم نشان می دهد که اگر این عدد را تقسیم بر هشت کنید، تعداد لیوان آبی که در طول روز بدنتان به آن نیاز دارد را به سادگی می توانید
محاسبه کنید .
۳.مصرف بیش از حد آهن
مصرف بیش از حد آهن نیز در تغییر رنگ پوست و تغییر رنگ لب ها تاثیر بسزایی دارد.در صورت مصرف خودسرانه مکمل های حاوی آهن ممکن است میزان آهن خون بالاتر از سطح طبیعی اندازه گیری شود .ابتلا به نوعی بیماری ارثی به نام هموکروماتوز نیز ممکن است در افزایش میزان آهن در خون تاثیر داشته باشد .این اختلال ارثی در متابولیسم آهن ،باعث تجمع آهن در ارگان ها و بافت های مختلف بدن شده و از این طریق منجر به تیرگی پوست می گردد .پس از اندازه گیری میزان آهن در خون با استفاده از آزمایش خون در صورت بالا بودن میزان آهن از محدوده نرمال و طبیعی مصرف داروهای کاهنده آهن خون با تجویز پزشک و اهدای منظم خون می تواند موجب کاهش سطح آهن در خون شود .
۴.داروها
مصرف برخی از داروهای شیمیایی نیز می تواند باعث تغییراتی در رنگ پوست و ظهور لک تیره لب شود .این داروها عبارتند از :
- داروهای سیتوتوکسیک که در طول درمانسرطان از آن ها استفاده می شود.
- داروهای ضد ویروسی مثل کلرپرمازین
- داروهای ضد مالاریا مانند سولفات کینین
- داروهای ضد انعقادی، مانند فنوتیوین
- داروهای ضد آرتریت مانند آمیودارون
در صورت استفاده از این داروها و بروز تیرگی بر روی پوست یا لب این موضوع را به پزشکتان اطلاع دهید تا نسبت به تغییر داروی مصرفی شما اقدام نماید .
۵.هایپرپیگمانتاسیون
هایپرپیگمانتاسیون یا ملاسما یک مسئله پوستی شایع و بی ضرر است و معمولا هنگامی رخ می دهد که لکه های پوستی تغییر رنگ داده و قهوه ای یا خاکستری به نظر برسند. این تیرگی و لک ها می توانند در هر نقطه از بدن از جمله لب ظاهر شوند.برخی اختلالات هورمونی ،پر فشاری خون و بارداری دلایل مهمی برای ایجاد هایپرپیگمانتاسیون هستند .لکه ها ممکن است در طول زمان کاهش یابند.اما برای حذف کامل لک ها محافظت از پوست در برابر آفتاب و استفاده از داروهای موضعی تجویزی برای حذف این نقاط تیره از پوست توصیه می شود .
۶.آلرژی
در برخی موارد ایجاد یک واکنش آلرژیک در بدن موجب بروز لک تیره لب بر سطح پوست و لب می شود. این آلرژیcheiliti contact pigmented نامیده می شود.محرک های ایجاد کننده این آلرژی عبارتند از :
- استفاده از رژ لب تاریخ گذشته
- محصولات آرایشی تحریک کننده و یا فاقد کیفیت
- خمیر دندان
- رنگ مو یا کرم ها و ماسک های مو
- چای سبز
توصیه می کنیم در صورت داشتن سابقه آلرژی پوستی و غذایی در هنگام استفاده از خوراکی ها و محصولات آرایشی و بهداشتی به این موضوع توجه نموده و از استفاده از مواد غذایی و محصولات محرک خودداری نمایید و برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشکتان مشورت نمایید.
۷.اختلالات هورمونی
در برخی موارد بروز ل لک تیره لب بر روی لب ناشی از اختلالات هورمونی می باشند .هر گونه افزایش یا کاهش در سطح هورمون تیروئید در خون می تواند منجر به بروز هایپرپیگمانتاسیون در پوست شده و تیرگی های پوستی را ایجاد نماید . اندازه گیری سطح این هورمون در خون توسط انجام یک تست ساده هورمونی امکان پذیر می باشد و در صورت افزایش و یا کاهش این هورمون درمان دارویی برای تنظیم این هورمون ضروری به نظر می رسد .
۸.دریاچه وریدی
دریاچه وریدی Venous lake توده های نرم عروقی شکل قرمز رنگ یا بنفش رنگی هستند که در اندازه های متفاوت و در محل هایی که در تماس با نور خورشید هستند ایجاد می شوند .این ضایعه پوستی بیشتر بر روی نواحی صورت (خصوصا روی لب پایین)، گوش، گردن و قسمت های بالایی تنه مشاهده می شود. این ضایعات متشکل از وریدهای گشاد شده هستند که با فشار دادن آن، خون درون آن تخلیه شده و مجددا پر می شوند.علت اصلی بروز دریاچه وریدی تاکنون ناشناخته مانده است اما آن ها نشان دهنده سرطان پوست نبوده و بیشتر در اثر افزایش سن بر روی پوست ظاهر می شوند. برای درمان و رفع این تیرگی ها می توانید از فناوری لیزر کمک بگیرید.
۹.لکه های خورشیدی
لکه های خورشیدی در قسمت هایی از پوست که تحت تاثیر نور خورشید قرار می گیرند ایجاد می شوند و در اصطلاح پزشکی به آن کراتوز فعال می گویند. در این شرایط پوست قسمت هایی از بدن که تحت تاثیر نور خورشید قرار می گیرد، ممکن است قرمز و ضخیم شده و لک های قرمز در نواحی پوستی که در معرض نور خورشید قرار دارد ظاهر می شود.لکه های خورشیدی ممکن است به اشکال زیر نیز در پوست نمایان شوند:
- قسمتی از پوست که ممکن است کمی صورتی، قرمز یا قهوه ای تیره شده باشد
- یک سطح خشن و خشک از پوست
- یک بافت از پوست بدن که پوسته پوسته شده
- ظاهر شدن لکه های کوچک و ریز در سراسر بدن
کراتوز فعال به عنوان یک پیش زمینه برای ابتلا به مراحل اولیه سرطان پوست در نظر گرفته می شود، زیرا مناطق آسیب دیده حاوی سلول های غیر طبیعی است که می توانند در طول زمان پیشرفت کرده و سرطانی شوند .یک پزشک می بایست همه لکه های خورشیدی را به دقت بررسی کند. پزشکان برای درمان و حذف لکه های پوستی از روش هایی همانند انجماد ضایعات،داروهای شیمیایی و جراحی استفاده می کنند.
۱۰.آنژیوکراتوما
آنژیوکراتوما یک نوع ضایعه پوستی است که در اندازه ، شکل و رنگ متفاوتی بر روی پوست ظاهر می شوند اما معمولا این ضایعات به رنگ قرمز تیره یا سیاه بوده و در هنگام لمس کردن سخت و زمخت به نظر می رسند. همچنین آن ها ممکن است دارای یک سطح ناهموار باشند.بروز این ضایعات بیشتر در افراد مسن مشاهده شده و در برخی موارد مانند زگیل یا شبیه به آن به نظر می رسند. اگرچه آنژیوکراتوما معمولا بی ضرر هستند، اما بررسی دقیق آن ها توسط پزشک از حیث سرطانی بودن یا نبودن آن ها بسیار مهم به نظر می رسد .برای درمان و حذف این ضایعات معمولا استفاده از تکنیک لیزر یا انجماد مفید و کاربردی می باشد.
۱۱.وسایل دندانپزشکی و ایجاد لک تیره لب
عدم نصب صحیح هر گونه وسایل تنظیم کننده دندان در دهان می تواند سبب بروز زخم در لب و لثه ها شود. براکت ها، پروتزها و نگهدارنده های مورد استفاده در ارتودنسی اگر به صورت صحیح نصب نشده باشند اغلب مسئول این واکنش به شمار می آیند . پس از بهبودی زخم ایجاد شده بر اثر استفاده از وسایل دندانپزشکی نامناسب ،نقاط تیره ای بر روی لب ایجاد شده و در هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید بر شدت تیرگی این نقاط افزوده می شود .برای درمان استفاده از وسایل تنظیم کننده مناسب و محافظت از پوست لب در برابر نور خورشید مفید می باشد.
۱۲.استعمال دخانیات
مواد شیمیایی مضر و سموم موجود در محصولات حاوی تنباکو می توانند به لب و دهان آسیب برسانند.این محصولات باعث افزایش سطح سموم در بدن شده و از این طریق باعث شود تا لک تیره لب ا ظاهر شود.ترک سیگار و خودداری از استعمال سایر دخانیات به رفع مشکل ایجاد شده کمک می کند.
۱۳.سرطان
آخرین عاملی که در بروز لک تیره لب موثر است ابتلا به سرطان نادری به نام سرطان لب می باشد .این عارضه بیشتر در لب پایین اثر داشته و با نشانه های زیر شناخته می شود:
- ایجاد ضایعه ای با شکل نامنظم
- رشد و افزایش سایز سریع
- وجود یک زخم باز
- خونریزی ضایعه
- ایجاد یک ضایعه با رنگ غیر معمول
- لکه های قرمز پوستی
- تیرگی لب پایین
- بافت اسکار مانند
حذف و برداشتن ضایعات سرطانی ایجاد شده بر روی لب ها عموما به وسیله جراحی ،منجمد کردن ضایعات یا لیزر انجام می شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
برای اطمینان از این که لک تیره لب به درستی تشخیص داده شوند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.در صورت مشاهده هر گونه ضایعه پوستی دارای شکل نامنظم و دارای یک رنگ غیر معمول که به سرعت در حال رشد است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.لک های تیره لب ها در بیشتر موارد نگران کننده نمی باشند و در صورت مراجعه سریع به پزشک به راحتی قابل حذف شدن و درمان می باشند .
روش های تشخیص علت بروز لک های تیره روی لب
برای تشخیص نوع لک های تیره روی لب پزشک از مشاهده عینی و بالینی،آزمایشات خون و … استفاده می نماید .همچنین با پرسیدن سوالاتی در مورد ابتلا به بیماری های زمینه ای،داروهای مصرفی و شیوه و سبک زندگی می تواند به راحتی علت بروز این مشکل را در شما تشخیص دهد .
نحوه درمان لک های تیره روی لب چیست؟
برای درمان لک های تیره روی لب راه های فراوانی وجود دارد که به دو دسته خانگی و کلینیکی تقسیم می شود .در زیر به معرفی هر کدام از این روش ها می پردازیم:
۱.درمان خانگی
برای استفاده از درمان های خانگی برطرف کننده تیرگی لب ها استفاده موضعی مواد و ترکیبات زیر بر روی تیرگی های لب مفید به نظر می رسد .مالیدن سرکه سیب،عسل،آب لیموترش تازه،گلیسیرین،گلاب،جوز هندی،چای سفید،گوجه فرنگی ،روغن نعناع ،روغن بادام و زردچوبه بر روی لب چند بار در روز ممکن است به کاهش ظاهر لکه های سیاه کمک کند.محافظت از لب در مقابل نور خورشید ممکن است به روند بهبودی کمک کرده و یا از آسیب دیدگی بیشتر جلوگیری کند. برخی از کرم های لب و اسکراب های موجود در بازار نیز می توانند از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت کنند.این محصولات می تواند سلول های مرده پوست لب را از بین برده و با پاکسازی کامل پوست لب ظاهری زیبا و شاداب به آن هدیه کنند .پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و حاوی انواع ویتامین ها و عناصر معدنی و محدود نمودن غذاهای پر ادویه به همراه نوشیدن آب فراوان در طی روز می تواند از بروز لک های تیره بر روی لب جلوگیری کرده و در صورت وجود آن ها را درمان نماید .
۲.درمان های کلینیکی
درمان های کلینیکی یا تهاجمی برای حذف و از بین بردن لک تیره لب عموما شامل استفاده از تکنیک های مبتنی بر لیزر یا روش های جراحی می باشد .متداول ترین درمان های تهاجمی برای زیبایی لب و حذف لک های تیره از روی لب شامل موارد زیر می باشد:
- منجمد کردن
- سوزاندن با کوتر یا لیزر CO2
- لیزر عروقی PDL و IPL
- اسکلروتراپی
- لیزر فرکشنال
- جراحی
چگونه از بروز لک های تیره بر روی لب پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از بروز لک تیره لب به نکات زیر توجه نمایید:
- روزانه میزان زیادی آب بنوشید .
- مصرف زیاد چای و قهوه را در طی روز محدود کنید .
- از یک ضد آفتاب خوب دارای فاکتور حفاظتی بالا استفاده کنید.
- از مصرف لوازم آرایشی تاریخ گذشته،ارزان قیمت و فاقد کیفیت خودداری کنید .
- با استفاده از ترکیب اسانس لیمو و عسل،شکر و روغن زیتون فروغن بادام و شکر یک اسکراب خانگی برای پاکسازی پوست لبانتان بسازید .و با استفاده از این ترکیبات رطوبت رسانی به لب ها را افزایش داده و از خشکی لب جلوگیری کنید.
- مصرف غذاهای تند و پر ادویه را نیز محدود کنید .
- با انجام یک آزمایش ساده خون و اندازه گیری سطح ویتامین ها،املاح معدنی و هورمون ها در خون کمبود های خود را با مصرف مواد غذایی و مکمل های دارویی جبران کنید .
- از بالم لب،لب لوها و روغن های گیاهی برای آبرسانی به پوست لب و جلوگیری از خشک شدن آن استفاده کنید .
این مطلب در بخش تحریریه سایت ایرانوس گردآوری شده و استفاده از آن برای اهداف غیر تجاری و با قید نام منبع بلامانع است.
