کبد یکی از مهم ترین اعضای بدن است که در صورت آسیب، مشکلات زیادی را برای انسان ها به همراه می آورد. امروزه نام بیماری کبد چرب را از زبان خیلی از افراد می شنویم و متاسفانه بسیاری از مردم کشورمان به این بیماری مبتلا هستند. به همین سبب امروز قصد داریم در مطلبی جامع و کامل شما را با علائم، انواع، علت و روش های درمان کبد چرب آشنا نماییم.
کبد چرب چیست ؟
کبد به عنوان دومین عضو بزرگ بدن انسان وظیفه ی رد کردن مواد غذایی و نوشیدنی های مصرفی از صافی را دارد. به عبارت دیگر کبد فاکتور های ضرر دار را دفع کرده و مواد غذایی را به طور سلامت و بدون ضرر و مشکل وارد سیستم های بدن می نماید. به طور عادی کبد می تواند خود را به وسیله ی سلول هایی که در بدن وجود دارد ترمیم و پاکسازی کند.
چربی داشتن کبد انسان امری طبیعی است اما اگر چربی کبد به ۵ تا ۱۰ درصد برسد، موقعیتی خطرناک در بدن انسان ایجاد می شود که به آن کبد چرب ( Fatty liver ) می گویند. بیماری کبدچرب موجب از بین رفتن سلول های کبدی شده و اگر درمان نشود موجب سیروز کبدی می شود. اما نکته مهم و ناخوشایند در اینجا این است که این بیماری اغلب هیچ علامت هشدار دهنده ای در ابتلا ندارد.
علل بروز کبد چرب
در اکثر موارد، چاقی و وجود چربی خون از علل عمده بیماری کبدچرب هستند اما دلایل دیگری نیز موجب بروز این بیماری در انسان می شوند که در ادامه برخی از آن ها را به طور خلاصه بیان می کنیم :
[tie_list type=”checklist”]
- مصرف الکل و مشروبات الکی
- استفاده از مواد غذایی چرب
- مصرف بیش از حد معمول داروهایی مانند استروئیدها، آمیودارون، تاموکسی فن، والپروات سدیم، تتراسایکلین
- رژیم غذایی نادرست
- نداشتن فعالیت بدنی سالم یعنی همان ورزش و تحرک مفید
- داشتن استرس
- مصرف غذاهای فست فودی
- سبک زندگی نادرست
[/tie_list]
انواع کبد چرب و گرید های آن
بیماری کبد چرب دارای سه نوع می باشد : کبدچرب غیرالکلی، کبدچرب الکلی و کبدچرب بارداری که در ادامه هر کدام را به صورت جداگانه بررسی خواهیم نمود
۱-کبدچرب غیر الکلی
زمانی که کبد در شکستن چربی ها دچار مشکل شود، چربی در بافت های کبد جمع شده و فرد دچار کبد چرب می شود. به این نوع از کبد چرب که با مصرف الکل مرتبط نبوده و زمانی مشخص می شود که ۱۰ درصد یا بیشتر وزن کبد حاوی چربی باشد، کبدچرب غیر الکلی می گویند. این نوع خود به چند دسته تقسیم می شود که شدید ترین حالت آن موجب سیروز کبدی و نارسایی کبد می شود
۲-کبدچرب الکلی
در این نوع از کبد چرب با مصرف زیاد الکل کبد صدمه دیده و قادر به شکستن چربی ها نیست. اگر فردی که دچار این بیماری شده از مصرف الکل دست بکشد، این بیماری کم کم درمان می شود اما اگر به استفاده از الکل ادامه دهد ممکن است به سیروز کبدی دچار شود.
۳-کبدچرب بارداری
با وجود این که این نوع از کبد چرب خیلی نادر و کمیاب است، با این وجود در صورت ابتلا، جمع شدن چربی در زمان بارداری می تواند خطراتی جدی هم برای مادر و هم برای جنین داشته باشد که ممکن است به نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید یا خونریزی منجر شود.
از نظر علمی برای کبد چرب سه گرید یا درجه مختلف تعریف شده است
۱-کبدچرب گرید ۱
در این گرید از بیماری کبد چرب جمع شدن چربی ها در سطح خارجی کبد می باشد و در کارکرد کبد تاثیری خاصی نمی گذارد و با تغییر دادن عاد های غذایی و سبک زندگی و هم چنین مصرف دارو های مناسب می توان آن را درمان کرد. در کبد چرب گرید ۱ وضعیت زیاد وخیم نیست و بدون نگرانی می توان به درمان آن پرداخت. البته نباید این نکته را فراموش کرد که در صورت عدم مراقبت و رعایت نکردن رژیم غذایی و مصرف مواد قندی و پر چرب، ممکن است این وضعیت حاد شده و مشکلات جدی به همراه داشته باشد.
۲-کبدچرب گرید ۲
در این گرید برخی از سطوح بافت های کبد دچار آسیب می شوند و در آزمایش های رادیولوژی نشانه هایی از وجود نداشتن سیگنال از دیواره کبد مشاهده می شود. این گرید نسبتا حالت شدید تر و پیشرفته تری از بیماری کبد چرب می باشد و درمان آن سخت تر و طولانی تر است.
۳-کبدچرب گرید ۳
این گرید شدید ترین حالت کبد چرب می باشد و در آن دیواره کبد و بافت های آن با مشکل اساسی مواجه شده و دیافراگم نیز مسدود می گردد. این گرید بسیار خطرناک بوده و نیاز به بررسی فوری از جانب پزشکان دارد.
علائم و نشانه های کبد چرب
fatty liver اغلب در افرادی دیده می شود که رژیم غذایی نامناسب و پر چربی دارند، به اضافه آن قبیل از افرادی که کم تحرک بوده و یا دارای اضافه وزن هستند. نکته مهمی که درباره این بیماری باید بدانید این است که کبدچرب دارای علایم خاصی نبوده و ممکن است تنها شما احساس خستگی و درد بی دلیل در ناحیه شکم داشته باشید.
در ادامه برخی علائم و نشانه های کبد چرب را به اختصار بیان می کنیم :
[tie_list type=”checklist”]
- کاهش وزن
- درد شکمی
- بی اشتهایی
- ضعف فیزیکی
- احساس خستگی و بی حالی مداوم
- حالت تهوع
[/tie_list]
درصورتی که fatty liver تا نارسایی کبد و سیروز یا التهاب شدید کبدی پیشرفت کند، علایم آن به شرح زیر است :
[tie_list type=”checklist”]
- شکم متورم و پر از مایع شده
- زردی پوست و چشم
- در بدن تان احساس خارش دائمی می کنید.
- گیجی
- تمایل به خونریزی راحت تر و سریع
[/tie_list]
روش های درمان کبد چرب
داشتن سبک زندگی صحیح، داشتن وزن ایده‌آل و مناسب، انجام فعالیت‌های بدنی روزانه، پیروی از رژیم غذایی سالم، پرهیز از مصرف غذاهای چرب و سرخ کردنی و دوری از استرس از جمله راه‌های درمان کبد چرب است.
مواد غذایی مناسب جهت رفع کبد چرب
علاوه بر موارد بالا استفاده از مواد غذایی مناسب هم می تواند این بیماری را درمان کند. در ادامه تعدادی از این مواد غذایی را به شما معرفی می نماییم :
سیر
سیر حاوی آلیسین است که یک ترکیب سولفوردار است و برای سم زدایی بهتر و موثرتر کبد مناسب است.
کلم
انواع کلم مثل بروکلی، گل کلم، کلم قمری، کلم پیچ و کلم بروکسل به دلیل خاصیت سم زدایی به درمان این بیماری کمک فراوانی می کنند.
چغندر
استفاده از چغندر تصویه خون تقویت می کند وهمچنین فلزات سنگین را در بدن جذب می کند.
چای سبز
مصرف چای سبز از انباشته شدن چربی در بدن جلوگیری می کند. هم چنین چای سبز نفوذ چربی را به کبد کاهش می دهد و باعث بهبود بیماری می شود.
میوه های حاوی آنتی اکسیدان
میوه هایی از جمله طالبی، پرتغال، توت فرنگی، زغال اخته، آلو و.. حاوی مقدار زیادی از آنتی اکسیدان هستند و برای درمان کبد چرب بسیار موثر می باشند.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم به طور کامل شما را با بیماری کبد چرب و انواع آن و هم چنین روش های درمان این بیماری آشنا نماییم. اگر شما هم تجربه ای در این ضمینه دارید با ما به اشتراک بگذارید.
