همه ی راه های نگهداری از محصولات چرمی

محصولات تهیه شده از چرم دارای زیبایی خاص و منحصر بفردی بوده و از این رو نیازمند دانستن راه های نگهداری از لباس چرم و مراقبت از آن می باشید .آشنایی با اصول نگهداری از چرم می تواند در افزایش دوام و ماندگاری این محصولات نقش موثری داشته و از کیفیت این محصولات تا پایان عمر مفید آن ها به خوبی محافظت نماید .نوشته امروز به منظور آشنایی با چرم و راهنمای نگهداری از چرم تهیه و تنظیم شده است .

چرم چیست؟

چرم نوعی ماده طبیعی ،با دوام و منعطف است که از طریق دباغی نمودن پوست خام بدن حیوانات علی الخصوص گاو به دست می آید .از چرم به دست آمده می توان برای تولید محصولات مختلفی از قبیل کیف،کفش،البسه،مبلمان،کمربند و ….استفاده نمود .

علت دباغی کردن پوست حیوانات چیست و دباغی به چه روشی انجام می شود؟

با توجه به این که پوست تازه حیوانات نرم و انعطاف پذیر است در صورت رها شدن به حال خود رطوبت خود را از دست داده و سفت و شکننده خواهد شد در نتیجه این پوست به سرعت فاسد خواهد شد .انجام فرایند دباغی بر روی پوست باعث حفظ نرمی و لطافت پوست و جلوگیری از فساد این پوست خواهد شد .دباغی معمولا به شیوه سنتی و ماشینی قابل انجام است که چرم دباغی شده به شیوه دستی یا سنتی به علت طولانی بودن زمان عمل آوری و استفاده از مازوج و آرد جو از مرغوبیت بالاتری نسبت به چرم دباغی شده به شیوه ماشینی برخوردار است.

تاریخچه چرم در ایران

ایرانیان اولین و قدیمی ترین تولیدکنندگان چرم در جهان به شمار می روند .قدمت صنعت چرم سازی در ایران به حدود سه هزار سال پیش باز می گردد .آثار باستانی به جا مانده از دوران قبل از میلاد نشان دهنده آن است که ایرانیان از ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد از پوست حیوانات برای تهیه لباس،کفش و جنگ افزار استفاده می نموده اند .در قدیم از چرم به عنوان ادیم،کیمخت،ساغری،تیماج،سختیان در متون کهن نامبرده شده است و ابزارهای به جا مانده از آن زمان مانند کمربند،دستبند،مشک و …. نشان از استفاده گسترده از چرم در آن دوران بوده است .حتی آثار به جای مانده از پیشنینیان و ایران باستان نشان داده است که فرامین داریوش را بر روی چرم نوشته شده است و مردم از پوست حیواناتی مانند گاو،گوسفند،آهو و گاو میش برای نوشتن استفاده می کرده اند .روایات اوستا در دوازده هزار قطعه پوست گاو نوشته شده بود و پوست نوشته های یافت شده در اورامانات کردستان که هم اکنون در موزه بریتانیا نگهداری می شود همگی نشانه استفاده گسترده از پوست حیوانات برای نگارش در دوره اشکانیان می باشد .

انواع چرم

چرم عموما به دو دسته سبک و سنگین تقسیم می شود که چرم های سبک با داشتن بافتی ظریف و نازک عموما از پوست گوسفند،بز و چرم سنگین از پوست گاو،گاومیش و شتر به دست می آید .چرم سنگین به دلیل داشتن مقاومت بالا و زیبایی بی نظیر بهترین نوع چرم برای مصارف معمول می باشد .البته نوع دیگری از چرم نیز وجود دارد که به چرم نیمه سنگین شهرت دارد .این چرم از پوست حیواناتی مانند کروکودیل و شتر مرغ به دست آمده و بسیار کمیاب و گران قیمت می باشد از این رو از آن در ساخت محصولاتی که جنبه تزیینی دارند و یا لوکس محسوب می شوند استفاده می شود .

انواع چرم طبیعی بر اساس نوع دباغی

علاوه بر دسته بندی کلی بالا، چرم طبیعی را بر اساس نوع دباغی نیز می توان به انواع زیر تقسیم نمود:

• چرم گیاهی

• چرم کرومی

• چرم آلدهیدی

• چرم ترکیبی

• چرم پوسته خام

• چرم آلومی

جنس چرم و نگهداری از لباس چرم

جنس چرم نیز به سه گونه ی اشبالت، میلینگ و شرانگ تقسیم بندی می شود که هر کدام دارای ویژگی هایی به شرح زیر می باشند:

• چرم اشبالت:همان چرم گاوی است که هر دو سوی آن پرز دار بوده و دارای رنگی یکدست و به اصطلاح مغز رنگ می باشد.این چرم خود به دو نوع گاوی و بزی تقسیم می شود .
• چرم میلینگ:نوعی از چرم گاوی ،بزی یا گوسفندی است که یک طرف آن صاف و طرف دیگر آن پرز دار است. از این نوع چرم بیشتر جهت تهیه کیف، روکش مبلمان و در صورت نازک بودن جهت تهیه لباس استفاده می‌گردد.
• چرم شرانگ:همان چرم گاوی است که بافت طبیعی دارد و بر روی آن یک نوع چاپ یا نقش به شکل نقطه نقطه ایجاد شده است .
• سایر محصولات

جیر، نبوک و محصولات جدیدتری چون دبل فیس، کرک ، ناپلان ، روستیک و …

چگونه می توان چرم طبیعی را تشخیص داد؟

راه های بسیاری برای تشخیص اصالت چرم و طبیعی بودن آن وجود دارد که در زیر به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:

۱.مشاهده رنگ چرم و بررسی وجود تفاوت سایه و روشن رخ چرم در قسمت‌های مختلف ،رگه ها و جاهای زخم چرم برای پی بردن به ماهیت طبیعی بودن چرم

۲.استشمام بوی طبیعی چرم

۳.هنگام دست کشیدن بر روی چرم علاوه بر شنیدن صدای خشکی نرمی یا زبری چرم به خوبی قابل لمس باشد.

۴.استفاده از آزمون شعله و حرارت برای تشخیص طبیعی بودن چرم راه حل دیگری است که می تواند برایتان مفید باشد. چرا که چرم طبیعی آتش نمی گیرد، تغییر شکل نمی دهد و در هنگام سوختن بویی مانند موی سوخته می دهد. اما چرم مصنوعی در معرض حرارت جمع شده و بلافاصله می سوزد..

چگونگی نگهداری از لباس چرم

برای نگهداری و مراقبت از چرم و محصولات تولید شده از آن به نکات و توصیه های زیر توجه نموده و با رعایت آن ها محصولات چرمی خود را همیشه تمیز و براق و نرم نگهدارید .

۱. اولین راه نگهداری از لباس چرم؛ رطوبت را دور کنید!

با توجه به این که محصولات چرمی به صورت کامل ضد آب نمی باشند برای استفاده بهینه از آن ها و افزایش عمر آن ها در برابر رطوبت قبل از استفاده از آن ‌ها از اسپری‌ های ضد آب چرم، مانند کلنیل استفاده کنید .همچنین در صورت خیس شدن آن ها رطوبت را به وسیله یک پارچه نرم نخی گرفته و برای خشک شدن آن را در هوای آزاد و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید تا از بروز تورم و کپک بر روی آن جلوگیری نمایید .

۲.از قرار دادن کالای چرمی در مقابل آفتاب و نور خورشید خودداری کنید

قرار دادن این دسته از محصولات در برابر تابش نور خوشید پیامدی جز خشکی و رنگ پریدگی چرم برایتان نخواهد داشت بنابراین مراقبت نور خورشید باشید و کالایتان را از دسترس نور خورشید دور نگهدارید .

۳.در نگهداری از لباس چرم، مراقب لکه ها باشید

از وسایل و کالاهای چرمی خود در برابر تمامی لکه ها علی الخصوص لکه های چربی،رنگ ،عطر و خودکار مراقبت کنید .با توجه به این که  استفاده از تینر و حلال های آلی و مواد شیمیایی سفید کننده باعث آسیب دیدن رنگ چرم می شود در صورت بروز چنین حالتی از یک محلول پاک کننده خانگی برای تمیزکاری چرم استفاده کنید .بدین منظور ابتدا گرد و غبار و کثیفی سطح چرم را با یک اسفنج نرم پاک کنید سپس یک پیمانه آب ولرم (حدوداً۲۵۰ سی سی) را با یک قاشق مرباخوری شامپو بچه و سه قطره سرکه سفید مخلوط کنید و با استفاده از یک اسفنج نرم که آغشته به این محلول است بر روی لکه بکشید و با پارچه ای نرم رطوبت ایجاد شده را به سرعت جذب نمایید .سپس با قرار دادن آن در هوای آزاد سبب خشک شدن کامل رطوبت شوید .البته لازم به یادآوری است که قبل از استفاده از مواد پاک کننده و نگهدارنده چرم ، ابتدا این مواد در محل هایی از محصول که در معرض دید نیست امتحان نمایید.

۴.از خراش دیدن چرم جلوگیری کنید

خراش چرم به وسیله اشیا برنده و نوک تیز علاوه بر زخمی شدن کالای چرمی سبب زشت و بد منظره شدن آن و کاهش کیفیت و ماندگاری آن خواهد شد .بنابراین نگهداری از لباس چرم خود در برابر اشیا نوک تیز و برنده مراقبت های لازم را به عمل آورید .

۵.از واکس های مخصوص چرم برای نگهداری از لباس چرم استفاده کنید

برای حفظ نرمی و لطافت چرم از واکس های مخصوص چرم استفاده کرده و برای نگهداری از لباس چرم از محصولات تمیز کننده کلینیل استفاده کنید .

۶.نگهداری از لباس چرم با شست و شوی آن

نگهداری از لباس چرم و شست و شوی این دسته از محصولات با ماشین لباسشویی ممنوع است، روش های کاربردی در شست و شوی کت چرم کاملا متفاوت است، بنابراین آن ها را می بایست به یک خشکشویی که کار شست و شوی محصولات چرمی را نیز انجام می دهد بسپارید و آن ها را در هوای آزاد خشک نمایید .

۷.از براق ماندن چرم غافل نشوید

برای براق ماندن همیشگی و نگهداری از لباس چرم خود علاوه بر واکس چرم از محلول روغن زیتون و آب و یا روغن کرچک با آب استفاده کنید .

۸.از بروز چین و چروک جلوگیری کنید

برای پیشگیری از چین و چروک شدن چرم از قرار دادن اشیای سنگین داخل آن خودداری کنید.

۹.هنگام خرید لباس چرمی به سایزتان توجه کنید

خرید لباس یا کفشی بزرگ تر یا کوچک تر از سایز طبیعی شما باعث دفرمه شدن شکل ظاهری چرم و از بین رفتن عمر مفید چرم خواهد شد .بنابراین هنگام خرید سعی کنید تا لباس یا کفشی مناسب سایزتان انتخاب کنید .

۱۰.برای نگهداری از لباس چرم، آن را در کمد بگذارید

از استفاده مداوم از کفش های چرمی به علت تعرق طبیعی پا خودداری کنید و برای خشک شدن آن ها از پوشیدن کفشهایتان به صورت متوالی بپرهیزید ..

در صورت عدم استفاده طولانی مدت از وسایل چرمی مانند البسه آن ها را بر روی چوب لباسی مناسب آویزان کرده و کاور کشیده و در محلی دور از رطوبت و گرما قرار دهید . برای حفظ ظاهری کیف ها ، کفش ها و چکمه های چرمی ، داخل آن رابا روزنامه پر کنید تا شکل ظاهری آن ها آسیب نبیند.

۱۱.از وسایل گرمایشی برای خشک کردن و  نگهداری از لباس چرم استفاده نکنید

برای خشک کردن کالاهای چرمی خود هرگز از سشوار و شوفاژ یا بخاری استفاده نکنید .چرا که باعث ترک خوردن و آسیب دیدن بافت چرم می شود بنابراین برای خشک کردن تنها از یک دستمال نخی خشک و جاذب استفاده نمایید .

کلام پایانی

با توجه به گران بها بودن محصولات چرمی نگهداری صحیح از آن ها می تواند سبب حفظ کیفیت و دوام کالای چرمی مصرفی توسط شما گردد .رعایت ۱۱ بند این مقاله در زیبایی و دوام محصولات چرمی شما نقش موثری داشته و از کاهش عمر مفید این محصولات جلوگیری می کند .

این مطلب در بخش تحریریه سایت ایرانوس گردآوری شده و استفاده از آن برای اهداف غیر تجاری و با قید نام منبع بلامانع است.